29 novembro 2009

Santos protectores: San Ramón Nonato.


Dentro da devoción popular, os santos protectores, como intercesores entre os humanos e Deus, eran invocados nos momentos de pánico, incerteza ou desacougo.. Algúns protexían o gando, outros favorecían amoríos, outros aplacaban tormentas... e San Ramón era o patrón das parturientes. A el pedíase axuda cando un parto se presentaba complicado.
A lenda conta que este santo, do S.XIII, naceu cando a súa nai acababa de morrer. Inspirado pola Virxe, ingresa na Orde da Merced, orde mariana dedicada a Santa María da Merced, en cuxo nome, os mercedarios realizaban o ministerio de redención, e que no contexto da época, na que os sarracenos eran unha ameaza no mundo cristián, orientábase ó rescate dos cristiáns cativos no Norte de África. Nesta tarefa, os mercedarios arriscaron a súa vida, e quedaban cativos como forma de pago cando non chegaban os cartos para liberalos. Nesta situación viuse San Ramón: preso en Alxeria comezou a predicar, convencendo por igual ós cristiáns cativos coma ós seus captores. Por este motivo perforáronlle os labios e llos pecharon cun cadeado.
Cando por fin regresa, é nomeado cardeal polo papa Gregorio IX, título que non chega a asumir, pois morre súbitamente. Pouco antes de morrer recibe de forma prodixiosa a Comuñón, pois non habendo ningún sacerdote presente, é o mesmo Xesús quen lla administra. En 1657, época na que o Vaticano "traballa duro en fabricar santos", é canonizado por Alejandro VII.
Coñecendo a historia é fácil entender os atributos iconográficos que o acompañan. As dúas imaxes que ofrecemos pertencen ás igrexas de Carballo (esquerda) e de Cotá (dereita). Os dous portan na man dereita a custodia, e na esquerda a palma do martirio, que indica vitoria. No caso do San Ramón da igrexa de Cotá, a palma leva tres coroas (non no caso de Carballo), que aluden á castidade, predicación elocuente e martirio. Visten o hábito branco da orde mercedaria, símbolo de pureza, completado coa muceta vermella cardinalicia (sobre a iconografía de San Ramón hai moitas variantes).
O San Ramón de Carballo parécenos de maior calidade e tamén máis antigo (probablemente de fins do S.XVIII). As proporcións son máis harmónicas, e a suave cadencia do contrabalanceo do corpo, xunto co minucioso traballo dos pregamentos da roupa, superan ó San Ramón de Cotá. Non sabemos de que época é este último, pois aínda agora se fan tallas semellantes, pero desde logo, eses brillos da pintura delatan unha técnica recente.

0 comentarios:

 
Creative Commons License
Esta obra publícase baixo unha Licenza de Creative Commons.