19/05/17
Entre Torres
04/06/13
Hortipintura
Xa como remate Paquita e Ana agasallaron aos participantes cunhas lamberetadas moi agradecidas pola concorrencia.
Só queda felicitar ao artista e esperar que se repita a experiencia.
23/03/13
Castronela nº 2
13/05/12
Non o creo!
Neste enlace da Rede Museística Provincial tedes unha pequena sinopse da montaxe.
28/03/12
Castronela: Revista oral en San Paio de Narla

Proxectarase o vídeo do programa da Tve "Vivir cada día" dedicado a Friol no ano 1979 (que temos colgado no noso blog) e a responsable do Departamento de Artes decorativas e etnografía do Museo Provincial, Rosario Fernández González falará dos fondos do museo de S. Paio.
Tamén haberá unha pequena participación do grupo de pandeireiteiras do CPI Dr. López Suárez e falaremos nós da presenza de Friol na rede a través desta experiencia blogueira.
Neste enlace podedes consultar polo miúdo o Sumario da Revista.
Esperámosvos.
28/03/11
VII Xornadas Interxeracionais Rurais. Cabreiros(Xermade)
Este entusiasta e traballador colectivo, decidiu realizar este ano, unha das sesións no noso concello friolés. Concretamente o día 11 de xuño, na Torre de San Paio, desenvolverase o peche das mesmas en sesións de mañá e tarde.
No transcurso da xornada, estamos convidados para facer a presentación deste blog, e ao tempo, xa pola tarde, o Grupo de Teatro "Algo máis que pan e queixo" representará a obra "De serpes e segas" que é a que se está preparando para a celebración das Letras Galegas deste ano.
Nesta obra, que completa a triloxía lendaria dedicada ao noso concello, mestúrase unha das versións da lenda da Cova da Serpe, co fenómeno histórico da emigración galega ás segas, as incomprensións que esta xerou, e o paralelismo coa inmigración presente nas nosas terras na actualidade.
Cun plantel anovado ( deixaron "Algo máis que pan e queixo", por razóns de estudos, algunha das iniciadoras do grupo) as novas incorporacións, seguro non han desmerecer o traballo das súas predecesoras.
02/05/10
A Torre de San Paio estrea iluminación
12/04/10
D. Alonso Ordóñez das Seixas ( IV): As súas traducións
Segundo opinión de Elías de Tejada, "la obra iba dirigida al Conde- Duque” (estas palabras recollidas do libro de Emilio Gónzalez López (1.969): Los políticos gallegos en la corte de España.).
A referencia ao Conde Duque refírese claro está a D. Gaspar de Guzmán, coñecido como Conde Duque de Olivares.
Rematamos estas entradas indicando que a data de falecemento de Alonso Ordóñez non a temos moi clara, pero segundo parece é o 1630 o ano máis probable da súa morte. Quedan entre nós as súas obras.
Alonso Ordóñez das Seixas ( III ): As exequias da raíña Margarita.
A Real Audiencia de Galicia, daquelas na cidade da Coruña, manda organizar unhas exequias especialmente solemnes e ostentosas. Ao tempo, convocouse unha especie de certame poético ( ao que se presentaron obras en latín , castelán e galego). Ao ano seguinte, imprimíronse baixo o título de “Relación de las exequias que hiço la Real Audiencia del Reyno de Galiçia á la Magestad de la Reyna D. Margarita de Austria” que editou Ioan Gómez Tonel --crese que letrado da citada Audiencia-- responsable e organizador das mesmas.
O cadro da Raíña Maragarita é de Bartolomé González y Serrano pintado no ano 1.609( Museo do Prado). Á dereita a reprodución facsimil da portada do libro citado de Gómez Tonel.
D. Alonso Ordóñez das Seixas ( II )
Xa quedaramos intrigados diante da inscrición que na capela de San Xoán, do Mosteiro de Sobrado ( onde estaría enterrada a Dona da Torre ) se podía ler: “ESTA CAPILLA, DE SUS ANTEPASADOS, RESTAURO DON ALONSO ORDOÑEZ DAS SEIXAS Y TOBAR, SEÑOR DE LA FORTALEZA DE SAN PAYO Y SUS TIERRAS, PARA SI Y SUS SUCESORES. AÑO DE 1613”. Pois ben, Don Alonso Ordóñez de Villaquirán das Seixas y Tobar foi un home do seu tempo, interesado no mundo do coñecemento e versificador recoñecido, como a continuación veremos.
Este D. Alonso – nacido en Zamora-- sería o froito do matrimonio de Dona María de Andrade (filla de D. Fernán Pérez das Seixas) e don Luís Ordóñez de Villaquirán y Vivero, señor da “casa solar de su apellido en la Rúa de los Francos, en la ciudad de Zamora”, (Vázquez Seijas,M: "Fortalezas de Lugo y su provincia" Tomo I, pax.123) rexedor desta cidade e paxe de El Rei .
D. Alonso Ordóñez casaría coa súa curmá Dª Brianda das Seixas Andrade y Tobar, que lle achega o Señorío de San Paio ao seu home, que no ano 1621 era procurador en Cortes por Zamora.
Sendo señor de San Paio, segundo Emilio González López, a súa residencia habitual tíñaa na cidade da Coruña, o que terá a súa importancia para o que na entrada seguinte trataremos.
08/04/10
A Cova da Serpe ( outra versión)
19/01/09
Escenarios dunha guerra
Disposto a recuperar os seus dominios, Gonzalo Ozores de Ulloa mobiliza ós seus aliados de Camba, Deza, Sobrado, Melide, a Vasco Fernández (señor de Vilar de Mella), a Pedro Fernández de Sonar, a Ares Vázquez de Vaamonde, e a Álvaro Páez de Soutomaior, todos eles partidarios da causa de D. Pedro.
Pola súa banda, Vasco das Seixas tiña como aliados a aqueles que apoiaran a causa de D. Enrique: D. Pedro Enríquez, Fernán Pérez de Andrade, e afíns procedentes de Lugo, Narla, Vilalba e Trasparga.
Seguindo a obra de López Ferreiro, os enfrontamentos entre os dous nobres resólvense en catro campañas que resumimos a continuación:
14/01/09
Conflitos na Idade Media
27/12/08
A Dona da Torre. Comentarios (e V)
Foi D. Á. del Castillo o primeiro en facer unha recreación literaria da citada lenda: A Dona das Torres.Lenda galega relatada por Ánxel del Castillo López ( A Coruña:Lar.1925) á que lle incorpora comentarios e aclaracións para poder relacionar mellor os feitos cos lugares nos que ocorreron os mesmos.
Tamén debemos indicar que, sabendo estivo enterrada a dama da torre na capela da Madanela, do mosteiro de Sobrado, e nesta atoparse unha tumba -- a que ilustra esta entrada-- que ten esculpida unha estatua xacente dunha dona coas mans en actitude orante, nalgúnhas narracións da lenda e mesmo nalgunha publicación ( chégase a facer unha composición fotográfica coa torre de Xiá e a tumba que nos ocupa) dan por enterrada a D. Catalina no citado sartego. Pola información que manexamos a dona foi soterrada en terra na mesma capela e os sartegos que hoxe a ocupan- dous- serían colocados nesa capela con posterioridade e debido ás obras realizadas na igrexa do mosteiro. Os sartegos serían de D. Ares Vázquez de Vaamonde e o da súa dona.
Relacionada con esta lenda e mantendo a mesma tradición, aparecen tamén na comarca da Ulloa relatos que fan referencia aos enfrontamentos de Vasco das Seixas ( torre de Xiá e castelo situado nas Seixas) con Gonzalo Ozores de Ulloa (castelo de Pambre) pero iso xa é outra historia.
26/12/08
A Dona da Torre. Achegamento histórico ( IV )

Así , considérase a Vasco das Seixas como home de corazón duro e altivo, máis que respectado, temido polos seus vasalos que contrastaba coa xenerosidade da súa esposa dona Catalina de Santirso—filla de D. Sancho Lopez, nobre asturiano con casa en San Tirso de Abres.
A Dona da Torre ( III )

A Dona da Torre ( II )
No concello de Friol tamén circula unha versión máis beatífica: Hai moito tempo na Torre de San Paio de Narla había un home chamado Federico que estaba casado cunha muller chamada Catalina.
Federico, matou a Catalina. Cando a foron enterrar puxéronlle algodón para que non perdera sangue e levárona a enterrar a Sobrado dos Monxes.
Catalina tiña uns irmáns en Italia. Tres anos despois de que ela morrera viñeron a Galicia os seus irmáns e foron a Sobrado dos Monxes a desenterrala. Cando a desterraron, sacáronlle os algodóns que tiña metidos onde lle cravaran o puñal. Os irmáns sorprendéronse ao ver que a súa irmá non podrecera. Entón eles déronse conta de que ela era unha virxe e por iso agora lle quedou o nome de a “Virxe Catalina”.
Recollidas por alumnas do C.P.I. Dr. López Suárez de Friol en marzo de 2.005.
Informante : Herminia Varela
A Dona da Torre ( I )

O Señor Vasco das Seixas, señor da Torre de Xiá, casou cunha dama de orixe asturiana chamada Catalina de San Tirso. Esta muller era moi apreciada polos súbditos do seu home, pois diante da violencia e maltrato deste con respecto aos seus vasalos , Catalina mostrábase sempre amable e trataba por tódolos medios de favorecelos en todo canto podía. Isto xerou, co paso do tempo, un afecto e cariño especial dos campesiños cara a súa benfeitora, o que lle provocaría a Catalina, co paso do tempo, un destino insospeitado.