21/03/10

Dúas referencias ao Friol do século XVIII

Da lectura dos artigos que o Cronista Oficial de Lugo, don José Trapero Pardo deixou publicados no diario “El Progreso” no ano 1961, recollemos un par de referencias ao Friol do século XVIII. Non gardan relación entre si, agás o século, pero dan mostra do vivir daqueles tempos, aparentemente tan afastados de nós.
No primeiro, Trapero fala das considerables rendas das que se beneficiaban os conventos da cidade, e en concreto o das Dominicas da Nova. Estas rendas ( foros, arrendamentos,...) proviñan do dote que entregaba a familia das novicias e posteriores monxas, de doazóns piadosas, ou por entrar na orde persoas de alta posición social que aportaban bens propios.
Así, nunha subasta destas rendas, realizada no ano 1.760, faise referencia ás que esta Orde posuía nas terras de Friol que eran: "138 fanegas, dous ferrados e un cuartillo de trigo; 7 cuartillos de manteiga, 2 galiñas, 13 reais, e 16 marabedís, máis 30 reais que pagaban cinco vasalos". Friol aportaba un considerable aporte económico á Orde citada.
Este convento coas desamortizacións do s. XIX desapareceu quedando nada máis a igrexa da Nova, mentres que parte das súas dependencias foron derrubadas ( para abrir a actual rúa da Raíña) ou destinadas a institucións civís.
Tamén de economía , pero xa doméstica, trata a segunda referencia que traemos aquí:
Comenta Trapero Pardo que os cartos chegaban a amañar nos séculos XVII e XVIII os conflitos máis difíciles de resolver, os do honor; xa que moitas veces, estes só se solucionaban con sangue.
No Lugo do ano 1.789, diante do escribán Matías de Vila asinouse un acordo entre as familias de dous mozos (rapaz e rapaza). O rapaz era de San Xoán do Alto (Lugo) e a rapaza da Pregación (Friol). Como indica o cronista “el diablo es tentador y las distancias no significan mucho en cosas de amor”. Como froito deste namoramento naceu unha nena. O rapaz fixo promesa de casar coa nai da criatura, pero pasaba o tempo e a promesa non era cumprida. Cando xa a meniña tiña tres anos, Alejandro (o rapaz) entregoulle a María ( nai da pequena) 200 reais, polo que evitou ir ao cárcere.
Diante do escribán, posteriormente, asinaron convenio indicando que pese a ter unha filla “sin embargo de ello quieren usar cada uno libremente de su persona como, cuando y adonde les convenga”. Como consecuencia, a partir da data do acordo danse “apartación recíproca” y declarando nulo calquera acordo anterior . Asinaron os pais e os interesados.
Aparte do acordado, houbo unha compensación económica para restituír o honor da doncela aldraxada, e así, María P. recibiu "oitocentos reais vellón en ouro e prata". Xunto cos douscentos entregados anteriormente facían a nada desprezable suma de mil reais, cos que se puido atender á crianza da filla de ambos.
O Alejandro chegara a ese acordo porque, ao parecer, tiña interese en casar, cousa que fixo meses despois deixando constancia diante do citado escribán.

 
Creative Commons License
Esta obra publícase baixo unha Licenza de Creative Commons.