Na parroquia de S. Xiao do Carballo (178 habitantes no censo do 2010) atopámonos cos seguintes topónimos:
Cunha orixe xermánica produto da evolución dun antropónimo visigodo teriamos Guntín e Froxelle. O primeiro sería dun posuidor Guntinus, villa Guntini; neste lugar hai un castro protohistórico no lugar coñecido precisamente como Chousa do Castro. O segundo tería en Frogildus a súa orixe ou, segundo indica Ares Vázquez como posibilidade, "procedería do feminino Frogildi/Frugilli".
Como fitotopónimos atopamos en primeiro lugar o que dá nome á parroquia: Carballo, sería a voz prerromana *carb --planta nacida entre as pedras-- a que dá orixe ao quercus robur e posteriormente ao carballo que neste caso, como en moitos máis espallados por Galicia adquire a condición de topónimo.
A Gándara coa orixe prerromana "ganda"( pedregal) que lle daría inicialmente o significado de terreo pedregoso qeu, seguindo aquí a Cabeza Quiles, non está reñido coas súas condicións de terreo inculto" asolagado -segundo os dicionarios e cheo de maleza -engadimos nós- que é a razón de enmarcalo aquí.
A Fraga, con inicio no latín "frangere"--romper, quebrar, viría dun fragum ( lugar escarpado e con maleza), aínda que nos dicionarios tamén se recolle o significado que para nós adquire a fraga: extensión de monte, abrupto, poboado de árbores de folla caduca.
O último sería A Pereira que tería a súa orixe no latino "pirarium", horto destas árbores ben coñecidas e de saboroso froito. Porén, hai quen o sitúa como un orónimo por considerar que fai referencia a un sitio elevado.
Como orónimos nidios temos : Paredes, As Penelas e A Laxe , sendo "parietis", o plural de "penna" diminutivizado e do prerromano " lagina" -pedra lisa- as orixes respectivas destes lugares.
A Cortella " curticulum" --diminutivo de "cortis" --corte-- e Currás plural de "currale" son dous toponimos relacionados con construcións humanas.
De Bernadal transcribimos literalmente o que di Ares Vázquez: " podería referirse a pastos vernales (de primavera) ou ós monxes bernardos de Sobrado qque tiveron aqui posesións e quizabes tamén vernas 'servos'; outra posibilidade sería *vernetale, derivado de vernetum, con base no celta (?) vernia/verna 'amieiro'"
A Freiría que tería a orixe no latino "frates"--freires, frades-- habitación de frades de Sobrado no seu momento?.
O Manxadoiro derivado do latino "manducare", lugar onde comía o gando?
De Barallobre ( aquí seguimos a Moralejo Lasso ) dicir que o primeiro elemento tería a súa orixe nun * varalia --seto vexetal-- ( que comparte co concello lugués de Baralla e co madrileño Barajas). O segundo elemento-obre, faríao derivar dun prelatino -brigo/briga ( altura, terreo elevado, mesmo castro).
E quédannos O Porto de Cas e O Albeiro dos que existe incerteza na súas orixes. No primeiro podería ser -- o que é evidente-- Porto de "portus" (paso) e Cas podería ser orixinado no antropónimo Canis. No caso de Albeiro podería facer referencia á brancura de albarius --albo- ou como di Ares Vázquez "como sobrenome persoal indicando o oficio de branqueador ou caleeiro".
Cunha orixe xermánica produto da evolución dun antropónimo visigodo teriamos Guntín e Froxelle. O primeiro sería dun posuidor Guntinus, villa Guntini; neste lugar hai un castro protohistórico no lugar coñecido precisamente como Chousa do Castro. O segundo tería en Frogildus a súa orixe ou, segundo indica Ares Vázquez como posibilidade, "procedería do feminino Frogildi/Frugilli".
Como fitotopónimos atopamos en primeiro lugar o que dá nome á parroquia: Carballo, sería a voz prerromana *carb --planta nacida entre as pedras-- a que dá orixe ao quercus robur e posteriormente ao carballo que neste caso, como en moitos máis espallados por Galicia adquire a condición de topónimo.
A Gándara coa orixe prerromana "ganda"( pedregal) que lle daría inicialmente o significado de terreo pedregoso qeu, seguindo aquí a Cabeza Quiles, non está reñido coas súas condicións de terreo inculto" asolagado -segundo os dicionarios e cheo de maleza -engadimos nós- que é a razón de enmarcalo aquí.
A Fraga, con inicio no latín "frangere"--romper, quebrar, viría dun fragum ( lugar escarpado e con maleza), aínda que nos dicionarios tamén se recolle o significado que para nós adquire a fraga: extensión de monte, abrupto, poboado de árbores de folla caduca.
O último sería A Pereira que tería a súa orixe no latino "pirarium", horto destas árbores ben coñecidas e de saboroso froito. Porén, hai quen o sitúa como un orónimo por considerar que fai referencia a un sitio elevado.
Como orónimos nidios temos : Paredes, As Penelas e A Laxe , sendo "parietis", o plural de "penna" diminutivizado e do prerromano " lagina" -pedra lisa- as orixes respectivas destes lugares.
A Cortella " curticulum" --diminutivo de "cortis" --corte-- e Currás plural de "currale" son dous toponimos relacionados con construcións humanas.
De Bernadal transcribimos literalmente o que di Ares Vázquez: " podería referirse a pastos vernales (de primavera) ou ós monxes bernardos de Sobrado qque tiveron aqui posesións e quizabes tamén vernas 'servos'; outra posibilidade sería *vernetale, derivado de vernetum, con base no celta (?) vernia/verna 'amieiro'"
A Freiría que tería a orixe no latino "frates"--freires, frades-- habitación de frades de Sobrado no seu momento?.
O Manxadoiro derivado do latino "manducare", lugar onde comía o gando?
De Barallobre ( aquí seguimos a Moralejo Lasso ) dicir que o primeiro elemento tería a súa orixe nun * varalia --seto vexetal-- ( que comparte co concello lugués de Baralla e co madrileño Barajas). O segundo elemento-obre, faríao derivar dun prelatino -brigo/briga ( altura, terreo elevado, mesmo castro).
E quédannos O Porto de Cas e O Albeiro dos que existe incerteza na súas orixes. No primeiro podería ser -- o que é evidente-- Porto de "portus" (paso) e Cas podería ser orixinado no antropónimo Canis. No caso de Albeiro podería facer referencia á brancura de albarius --albo- ou como di Ares Vázquez "como sobrenome persoal indicando o oficio de branqueador ou caleeiro".
1 comments:
Ola de novo, parabéns polo voso traballo. Hoxe queriavos pedir un favor; andamos matizando un artigo sobre San Xiao, abraiante santo moi venerado nas nosas terras, e solicitamos permiso para utilizar unha foto de San Xiao no cruceiro, poñendo enlace coa vosa páxina, claro está.
Máis nada, unha aperta
Publicar un comentario