Roimil: A feira

Esta feira comezou celebrándose o día 6 de cada mes. Non sabemos da súa antigüidade, pero non aparece mencionada no Catastro de Ensenada , polo que os seus inicios foron posteriores ao 1749.

O que si temos contrastado, é, que no s. XIX os "Calendarios Gallegos", tan apreciados polos nosos paisanos, si facían referencia á feira de Roimil e situaban a súa celebración o comentado día 6. Isto, cando menos, témolo documentado para o ano 1892.

Esta feira, nun principio, celebrábase nun lugar un pouco máis ao norte do que hoxe é coñecido como Campo da Feira. A, aproximadamente, uns 300 metros hai un campo que leva o nome de Campo das Penas. Aí,  segundo nos relata unha veciña con moitos anos e moi boa memoria, era onde o seu pai falaba de que se celebraban estas feiras.

O curioso do caso é que os veciños polo xeral (e mesmo nun principio esta informante), cando preguntas pola feira de Roimil sitúana no día 16.

Pois ben, isto é unha conxectura: A principios do século XX, deu en celebrarse a feira do 4 na capital do concello. É de supoñer que unha, influíse negativamente na outra. Non é de recibo ir á feira o 4 a Friol, para a continuación, mesmo dous días depois, achegarse a Roimil. As feiras tiñan a finalidade que tiñan, e ou se facían as operacións nunha ou na outra , agás excepcións.

Dado o apoio institucional dada á do 4, supoñemos que a de Roimil iría decaendo e seguramente os veciños tratarían de que o concello lles cambiase a data.

E, aquí xa deixamos os supostos, en novembro de 1925; curiosamente nun xornal da emigración, editado en Bos Aires, "El Heraldo Gallego" (29-XI-1925), publícase a noticia de que a Corporación Municipal de Friol  acordou crear unha feira no campo de Roimil. Para sermos exactos, recóllese no B.O.P do 3 de outubro dese mesmo ano o acordo da Corporación Municipal de data 29 de setembro de 1.925. Presidía o concello D. José Casanova Cobas.
Con todos os parabéns o 16 de novembro dese mesmo ano iniciouse a celebración desta feira da que falamos en Roimil.

A ubicación xa cambiara, ou cambiouse neste momento --non o sabemos--. O que si sabemos é que no chamado Campo da Feira houbo "cinco cantinas que non só daban de comer senón que tamén facían un pouco de tenda, eran tendas mixtas". Alí podíase comprar de todo, desde cravos, ata o aceite, é dicir unha ampla oferta para cubrir as necesidades máis perentorias dos feirantes.

Había pendellos, caseto con báscula para o peso do gando... e temos que pensar que habendo cinco establecementos dedicados á "todería" pois a asistencia debía ser numerosa para manter tanto negocio.

O Campo , de feito, era moito máis grande co da feira de Guimarei, e ocupaba o que hoxe é a praza, pero tamén do outro lado da estrada actual, había unha ampla superficie dedicada ao movemento feiral.

Pouco durou a celebración desta feira. A finais dos anos 50 , deixou de celebrarse. "Só viña un camión da Empresa Montaña" e iso porque os cantineiros forzaban a que viñese para xerar algo de movemento.