O cruceiro de Lousende. Lenda

Na parroquia de San Martiño de Prado, no lugar de Lousende, atópase un cruceiro do que se conta unha lenda.

O cruceiro é simplemente unha cruz, sen ningún tipo de adorno, de ao redor dos dous metros de alto e sen pedestal; chantado directamente na terra. Está situado ao pé do río Narla , actualmente na estrada que une Prado coa citada aldea, mesmo ao lado da ponte que salva o río.

Uns dez metros río arriba vese a estrutura e os vargos da vella ponte, máis ben pontella, que debía dar servizo ao camiño vello, hoxe só ‘adiviñable’.

Conta a historia ( “xa a contaban os pais dos meus pais… e a miña nai vai para 103 anos o dezanove de marzo, vaia ‘usté’ a saber”..., di o informante, veciño de Lousende) que hai xa moitos anos viñan dúas mulleres, de noite , de volta para a casa, despois de ir a unha festa. Ao cruzar o río atopáronse cun lobo. Unha delas tivo a fortuna de “dar subido a un albelo”, pero a outra non gozou de tanta sorte e foi morta alí mesmo polo lobo.

Non se sabe moi ben se en memoria da defunta , ou como ofrenda pola salvación da que salvou a vida – quizás polas dúas razóns—o feito é que se fixo un cruceiro que rememora tal feito e que aínda segue en pé.

Dicía Castelao que “cada cruceiro é unha oración de pedra que fixo baixar un perdón do ceo, polo arrepentimento de quen o pagou e polo gran sentimento de quen o fixo”.