Os cruceiros de San Xiao de Roimil.

Un dos cruceiros está situado á entrada do adro da igrexa parroquial. É de factura recente. Presenta a particularidade de que no fuste aparece representado San Xiao (sobre este e o significado do seu culto, véxase San Xiao do Carballo) cun falcón pousado na man dereita e vestido con levita. O fuste elévase sobre unha plataforma de chanzo único e unha base de forma troncopiramidal con arestas de modelado cóncavo. O terzo inferior do fuste ten sección cuandrangular, e nel figuran en relevo os símbolos da paixón de Cristo (tenaces, martelo, escaleiras, cravos, coroa de espiñas...). O resto do fuste é cilíndrico. O capitel álzase sobre un collarino liso. Ten follas de acanto, volutas e flores entre as volutas. A cruz de remate ten as arestas rebaixadas e sección cuadrangular nos extremos. No anverso, e baixo unha cartela, represéntase a Cristo, e no reverso á Virxe, con manto e sobre unha serpe enroscada. As dúas figuras están inspiradas na iconografía tradicional.

O outro cruceiro está moi cerca, e situado nun cruce de camiños que conduce á igrexa, á beira da estrada. Tamén é de factura recente, agás o fuste e o remate que serve de base á cruz, que parecen claramente reutilizados dun cruceiro anterior. Neste caso, o cruceiro carece de imaxes.